Rodzaje miodów i walory lecznicze

Miód pszczeli jest jedną z najwartościowszych substancji odżywczych, jakich dostarcza nam natura.

Apiterapia – jest to metoda profilaktyki i leczenia przy pomocy produktów pszczelego pochodzenia. Mogą tu być użyte tylko produkty pszczele, a także preparaty wykonane z częściowym ich udziałem.

 

Jedną z cenniejszych właściwości miodu dla człowieka, jest jego działanie na bakterie chorobotwórcze. Przede wszystkim wymienić tutaj wypada ziarniaki Gram-dodatnie, takie jak gronkowce i paciorkowce oraz pałeczki Gram-ujemne. Poza tym miód działa na laseczki wąglika, prątki gruźlicy, rzęsistka pochwowego oraz chorobotwórcze dla człowieka grzyby drożdżoidalne z rodzaju Candida. Dodawany do napojów, potraw wzmacnia organizm poprawiając naturalną odporność na choroby i infekcje. Zalecany jest szczególnie w stanach wyczerpania, osłabienia po operacjach, kuracjach antybiotykowych. Zwiększa ilość czerwonych krwinek, przyspiesza rekonwalescencję, usuwa zmęczenie. Miód wzmaga także działanie wszystkich naturalnych środków przeciw przeziębieniowych.

 

Miód naturalny wytwarzany jest przez pszczoły z nektarów kwiatów lub spadzi (substancja wydalana przez mszyce, które żerują na drzewach). Przekształcanie ich w miód następuje w organizmie pszczoły, a następnie w plastrach. Polega na odparowaniu wody oraz na kilku przemianach biochemicznych, m.in. rozkładzie sacharozy na glukozę i fruktozę.
O smaku i aromacie miodu decydują składniki olejków eterycznych pochodzących z nektaru. Dojrzały miód ma konsystencję gęstego syropu, który krystalizuje się w okresie przechowywania. W skład miodu wchodzi niewiele witamin, ale jest za to źródłem dużych ilości łatwo przyswajalnych cukrów prostych, kwasów organicznych, soli mineralnych, przeróżnych substancji organicznych, zwłaszcza w połączeniu z pyłkiem pszczelim i propolisem. Dobroczynna rola pyłku i propolisu nie została jeszcze do końca wyjaśniona przez naukowców. Niezwykle ważne jest, aby miód nie był poddawany działaniu zbyt wysokich temperatur, niszczących zawarte w nim substancje bioaktywne. Optymalna temperatura, w której przyrządzamy miód w celach leczniczych, nie powinna przekraczać 45°C. Aby uzyskać jak najlepszy efekt, zaleca się rozpuścić jedną łyżeczkę stołową miodu w ciepłej wodzie (pół szklanki) i pozostawić na około 10-12 godzin. Tak przygotowany napój należy pić małymi łyżeczkami na czczo. Ponadto zaleca się przechowywać miód szczelnie zamknięty, ponieważ miód wchłania wilgoć i obce zapachy. Miód najlepiej przechowywać w suchym, przewiewnym pomieszczeniu w temperaturze 5-17°C.

 

Kolor, zapach, smak i skład miodu zależy przede wszystkim od rodzaju i gatunku roślin, z których pszczoły zebrały nektar.

 

W zależności od surowca, z jakiego powstał miód, rozróżniamy trzy zasadnicze jego typy:

  • miody nektarowe (kwiatowe)

  • miody spadziowe

  • miody mieszane (nektarowo-spadziowe)

 

W zależności od koloru miodu, rozróżniamy dwa typy:

  • miody jasne

  • miody ciemne

 

OPISY POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW MIODU:

 

Miód akacjowy – (nektarowy, jasny) – kolor biały lub kremowy, zapach kwiatów akacji, smak słodki, mdły. Długo nie krystalizuje. Zalecany diabetykom. Stosowany przy zaburzeniach trawienia (zgaga, nadkwasota) oraz schorzeniach nerek i przewodu moczowego – zapobiega tworzeniu się kamieni nerkowych.

 

Miód rzepakowy – (nektarowy, jasny) – kolor biały do jasnożółtej, o słabym zapachu kwiatów rzepaku, o smaku słodkim z dodatkiem gorzkiego. Zawiera olejki eteryczne, glukozę, goryczki, witaminy i sporo aminokwasów. Szybko krystalizuje, zapach i wygląd po skrystalizowaniu mało apetyczny. Wspomaga leczenie schorzeń wątroby, trzustki, nerek, dróg moczowych, układu krwionośnego. Ma działanie wzmacniające.

 

Miód lipowy – (nektarowy, jasny) – kolor herbaciany, zapach kwiatów lipy, smak ostry, gorzkawy. Zawiera olejki eteryczne, saponiny, witaminę C i inne składniki o działaniu napotnym, przeciwgorączkowym, wykrztuśnym i uspakajającym. Posiada dużą aktywność antybiotyczną.

 

Miód koniczynowy – (nektarowy, jasny) – z koniczyny białej – słomkowy o słodkim smaku; z czerwonej – łososiowy, lekko kwaśny. Słaby zapach kwiatów koniczyny. W miodzie tym jest dużo glikozydów, alkaloidów, kurmaryny, witamin i barwników. Działa uspakajająco, stosowany jest w wyczerpaniu nerwowym i anemii.

 

Miód malinowy – (nektarowy, jasny) – barwa złocista, zapach malin o kwaśnym smaku. Zawiera dużo kwasów organicznych, w tym salicylowy, dużo pektyn i witamin oraz sporo mikroelementów. Stosowany jest leczniczo w wielu schorzeniach, m.in. w przeziębieniach, grypie, schorzeniach górnych dróg oddechowych, a także miażdżyc.

 

Miód wielokwiatowy – (nektarowy, ciemny) – zbierany z różnych ziół i roślin uprawnych. Najczęściej jest koloru jasnobrązowego, o zapachu zależnym od zebranego nektaru. Stosowany przy schorzeniach alergicznych i dróg oddechowych, np. astmie.

 

Miód gryczany – (nektarowy, ciemny) – koloru bursztynowego lub brązowego, o silnym zapachu kwiatów gryki i ostrym, lekko piekącym smaku. Zawiera sporą ilość substancji lotnych, pochodnych olejków eterycznych, soli mineralnych, enzymów, rutyny, inhibin, hormonów. Stosowany w schorzeniach układu krążenia, miażdżycy, osłabieniu pamięci, po dużych wysiłkach lub chorobach i w rekonwalescencji.

 

Miód wrzosowy – (nektarowy, ciemny) – koloru brunatnego, o zapachu kwiatów wrzosu i ostrym, gorzkawym smaku. Zawiera arbustynę, dużo soli mineralnych, kwasy organiczne i garbniki. Stosowany w zapaleniu dróg moczowych, kamicy nerkowej oraz zapaleniu jelit.

 

Miód z drzew iglastych – (spadziowy, jasny) – jest szarozielony, o zapachu korzennym, smaku delikatnym, aczkolwiek mało słodki. W tym miodzie występuje cukier spadziowy – melicytoza, oraz dużo dekstryn, związków azotowych i mikroelementów. Działa przeciwzapalnie, wykrztuśnie i antyseptycznie. Stosowany przy obniżonej odporności organizmu, schorzeniach płuc, stawów i układu nerwowego. Przeciwdziała promieniowaniu jonizującemu.

 

Miód z drzew liściastych – (spadziowy, jasny) – mieszanina głównie lipy, klonu jawor. Barwa zielonkawo-złocista i szarozielona. Posiada słaby zapach korzenny, a smak raczej cierpki. Ma właściwości moczopędne, żółciopędne oraz przeciwzapalne i dezynfekujące.

 

Miód mieszany (ciemny) – kolor brunatno-zielony, zapach różny, przeważnie korzenny; mało słodki. Ma dużą aktywność antybiotyczną.

 

Walory lecznicze

Odmiana miodu:

Rzepakowy

  • wątroba i drogi żółciowe

  • serce i naczynia wieńcowe

  • stany zapalne dróg oddechowych

Akacjowy

  • zaburzenia przewodu pokarmowego

  • nerki i układ moczowy

  • przeziębienia

Lipowy

  • górne i dolne drogi oddechowe

  • serce i układ krążenia

  • układ nerwowy, stres

Gryczany

  • układ krążenia, miażdżyca

  • wątroba i działanie odtruwające

  • niedokrwistość z niedoboru żelaza

Wrzosowy

  • nerki, drogi moczowe, prostata

  • stany zapalne jamy ustnej i gardła

  • stany zapalne żołądka i jelit

Wielokwiatowy

  • stany alergiczne dróg oddechowych

  • wyczerpanie fizyczne i psychiczne

  • serce i naczynia krwionośne

Spadziowy z drzew iglastych

  • dolne drogi oddechowe

  • przewód pokarmowy, zaparcia, biegunki

  • choroby serca i naczyń, nerwice

Spadziowy z drzew liściastych

  • nerki i drogi moczowe

  • wątroba i drogi żółciowe

  • przewód pokarmowy, jelita

Nektarowo-spadziowy

  • stany wyczerpania fizycznego i psychicznego

  • serce i układ krążenia

  • zaburzenia trawienne

Na tej podstawie istnieje możliwość doboru odpowiedniego miodu do profilaktyki i leczenia wspomagającego podstawową terapię leczniczą określonych schorzeń. Dotyczy to głównie chorób serca i układu krążenia, dróg oddechowych, przewodu pokarmowego, wątroby oraz nerek i dróg moczowych.

 

 

SPOŻYWANIE I DAWKOWANIE MIODU

 

W celu lepszego wykorzystania właściwości leczniczych miodu powinno się go spożywać w postaci roztworu (1 łyżka do 3 miodu rozpuszczona w letniej wodzie lub mleku) przygotowanego 10-12 godzin przed wypiciem na czczo (bezpośrednio przed spożyciem można dodać nieco soku z cytryny). Dzięki temu aktywowane zostają substancje biologicznie czynne, takie jak enzymy (posiadają silne właściwości bakteriobójcze oraz uodparniające).

 

ZALECANE DZIENNE SPOŻYCIE:

(nie zaleca się podawania miodu niemowlętom do 1 roku życia)

  • dzieci 1-2 lat: 7 g dziennie

  • dzieci 2-6 lat: 10-20 g dziennie

  • dzieci 6-12 lat: 30-50 g dziennie

  • młodzież i dorośli: 60-150 g dziennie

 

ZALECANE DZIENNE SPOŻYCIE W CELACH LECZNICZYCH:

  • w schorzeniach układu moczowego: 2-4 łyżek

  • w schorzeniach serca i naczyń, układu nerwowego, jelit, wątroby: 3-6 łyżek

  • w schorzeniach układu oddechowego: 4-6 łyżek

 

Przeciwwskazaniem w spożywaniu miodu jest nietolerancja miodu (alergia) oraz cukrzyca.